RECEITAS CON CASTAÑAS:

Ingredientes:
• Fariña de castañas
• Azucre
• Destreza manual
• Cariño
• E un bo padal

Elaboración:
Mesturamos o cariño con que os pais nos ditaron as receitas, a destreza
manual dos alumnos para copiar os ingredientes xunto coa axuda dos mestres
para elaborar este manual. Engadimos a fariña de castañas e un pouquiño de
azucre para darlles máis sabor. Unha vez ben remexido metemos no ordenador. A
sobremesa está preparada para que nenos e maiores gocemos deste galego
manxar. Bo proveito.



CULINARIA DA CASTAÑA
Hai que apañalas tan pronto caen do ourizo para que asadas, frescas,
pilongas, cocidas no caldo de nabizas e verzas, como guarnición, en recheos
e nas sobremesas, sexan o cerne dun bo manxar para os padais máis
sibaritas:
Para cocelas debúllase a tona de afora. Cóbrense con auga fría, caldo ou
leite, e cocémolas sen deixar que fervan de 15 a 20 minutos; o feixe de
nébedas, fiúncho e loureiro é opcional. Se veñen conxeladas hai que poñelas
a desconxelar. Se son frescas e flotan na auga da cocción descártanse
para o consumo porque poden ter vermes.
Para pelalas quitámoslles a primeira tona cun coitelo ben afiado.
Escáldanse cinco minutos en auga salgada fervendo. Sacámolas da pota en
quendas para que non arrefríen e ráspanse as tonas que lles queden.
Como acompañamento ou adobío de pratos de caza, recheo de carnes e
aves, peixes secos ou de sabor forte, potaxes ou elaboracións con
alimentos graxos e xelatinosos, poden ir cocidas, asadas e debulladas,
picadas ou en puré. Aplícanselles as mesmas técnicas culinarias e usos na
cociña cás patacas, fabas, chícharos e garavanzos. Xunto cos figos fan un
bo recheo para o bandullo.
Para asalas fáiselles unha raspa na casca cun coitelo. Ásanse no forno ou
nunha tixola con furados. Nos magostos galegos emprégase o tambor ou
cachela: recipientes metálicos con buratos e de forma cilíndrica ou de
caixa de zapatos. Pódense facer no microondas en sete minutos pero o seu
arrecendo non é coma o das outras. De asadas, tapalas cun pano quente
para que non perdan a calor e rematen de asarse por dentro. Se lles damos
un “preasado” podémolas conservar meses no conxelador para rematar de
asalas nun intre.
Para conxelalas primeiro pélanse e despois metémolas cinco minutos en
auga fervendo; ó quitalas da pota metémolas en auga con xeo. Cando
arrefríen envasámolas en bolsas de plástico para conxelalas, procurando
meter en cada bolsa a cantidade que pensemos cociñar nunha vez; tamén se
4
pode conxelar o puré de castañas. Dependendo do conxelador poden
conservarse en óptimas condicións ata un ano.
Das pilongas, os artesáns da castaña no Courel din que non se deben poñer
a remollo, só lavalas e cocelas con auga quente, chourizo e touciño, ou ben
deixalas no leite unha noite; hai quen as chucha como se fosen caramelos.
Para conservalas ó natural facemos o mesmo que para pelalas e logo
cócense vinte minutos cunha cullerada de sal por litro de auga. Arrefriar e
conservar no líquido da cocedura en tarros de vidro ben pechados e
desinfectados á calor. Tamén se poden cocer e gardar en xarope forte -
azucre e auga a partes iguais- cun pau de vainilla.
A fariña de castañas, mesturada con trigo nunha porcentaxe dun 15% ata
un 30%, ten os mesmos usos cá de trigo. Filloas, biscoitos, pizzas, biscoito
enrolado, roscón, madalena, cremas, bica, empanadas, rebozados para
fritidos, pan e outras preparacións, melloran de sabor con esta fariña,
aínda que non espesan tan ben un caldo como a fariña milla. As masas feitas
con esta fariña necesitan máis líquido na masa, máis tempo para levedar e
máis fermento. As xoubas abertas sen espiñas rebozadas en ovo e fariña
de castaña, fritidas son unha ledicia. O pan de castañas, a madalena con
pasas de Corinto e noces, o biscoito enrolado con crema de castañas e
crema pasteleira, deberían estar na carta de calquera “tres estrelas
Michelín”. Calquera sobremesa se pode facer con castañas cocidas en leite
e azucre, cos marron glacé, coa fariña, ou con puré de castañas en xarope.
Con esta fariña, lacón moi picado e unha bechamel ou con queixo cremoso –
Cebreiro, Arzúa–, podemos facer masa de croquetas que rebozaremos na
fariña de castaña para fritilas.
Co peixe podémolas poñer cocidas, estufadas, asadas, en papillote con
robaliza, salmonete ou troitas–, nun arroz caldoso de peixes ou mariscos,
enteiras ou picadas, e como recheo de luras ou de pementos.
A pasta e as ensaladas préstanse a xogar co sabor da castaña, ó igual que
as cremas de legumes, sopas e caldos. As castañas picadas con salsa de
tomate, carne picada, especias e allo, fan unha magnífica salsa para recheo
de ravioli e para a lasaña. En ensaladas frías combinan ben con porros,
fabas, pementos e cebola picados, polbo, acelgas, espinacas, lacón cocido e
frío, lentellas, cenorias, tallaríns e o que a imaxinación do cociñeiro
permita.

Nunha fondue de chocolate e froitas –piña e amorodos–, como recheo de
bombóns con licor de castañas, nunha mousse, fan unha sobremesa que se
agradece.

CREMA DE CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 600g. de castañas peladas e cocidas
• ½ vaso zume de mazá
• ½ cullerada de canela en po
• 2 culleradas azucre moreno
• 1 mazá
• 2 culleradas de améndoas laminadas
Preparación:
Verter nunca cazarola 4 vasos de auga (case 1l.),incorporar o azucre. Pelar a
mazá e cortala en dados, eliminar as sementes. Cando ferva a auga introducir
as castañas e a mazá. Cocer 30 min. Remexendo de vez en cando. Agregar o
zume da mazá e retirar do lume. Triturar a preparación, engadir canela,
repartir en copas. Arrefriar a temperatura ambiente e cubrir de po de
améndoa.


TARTA DE CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 300g. Tulipán
• 300g azucre
• 6 ovos
• 50g. maicena
• ½ sobre lavadura
• 2 chupitos coñac
• 1 sobre azucre avainillado
• 250g. fariña de castañas
Mesturar todos os ingredientes, untar un molde con manteiga. Quentar o
forno a 180º, cocer 30 min. Adornar con puré de castañas ou marrón glacé.


TARTA DE CASTAÑAS E QUEIXO:
Ingredientes:
• 300g. castañas cocidas
• 300g. requeixo ou queixo fresco
• 3 ovos
• 2 iogures naturais
• 100g. azucre
• 150g. galletas
• 8g. manteiga
• 1 copiña de xerez
Preparación:
Mesturar as galletas moídas coa manteiga fundida e o xerez, forrar con esta
pasta un molde de torta. Ó forno 10 min. a temperatura media. Pasar polo
batedor o queixo coas castañas, agregar ovos, iogures, azucre ata obter un
puré fino. Verter na torta, cocer 45 min. ata que coalle. Decorar con
marmelada. Desmoldar en frío.


BISCOITO DE CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 150g. fariña
• 125g.azucre
• 4 ovos
• 100g. castañas en po
• 50g. manteiga líquida
• 1 cullerada auga
• 1 rapadura limón
• ¼ l. crema pasteleira
• 500g. puré de castañas
• 50g manteiga
Preparación:
Bátense os ovos co azucre e a rapadura de limón; cando estea a punto de
neve, agregar a fariña mesturada coas castañas en po, a lavadura e por
último a manteiga líquida. Vértese nunca placa engraxada con manteiga e
metese ó forno moderado 12-15 min., mestúrase a crema pasteleira co puré
de castaña e a manteiga ata que forme unha crema fina. Pártese o biscoito
pola metade e énchese coa crema. Servir nunha fonte alargada.



FLAN DE CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 1/2 kg. de castañas
• 3/4 l. de leite
• 4 ovos
• 100 gr. de azucre
• manteiga e vainilla
Preparación:
Pelar as castañas e cocelas co leite, a manteiga, azucre e a vainilla. Unha vez
cocidas incorporar os ovos e bater ata conseguir unha pasta fina. Caramelizar
moldes e meter ó forno 30 min. decorar con nata e guindas.


TARTA DE CASTAÑAS CON CREMA DE CHOCOLATE:
Ingredientes:
• 500g. de castañas
• 50g. chocolate
• 2 ovos
• 500g. de azucre
• masa para forrar
Preparación:
Facer unha crema pasteleira incorporando o chocolate e as castañas cocidas e
desfeitas, reservar algunha para adornar. Botar sobre un molde cuberto de pasta
brisé ou follado. Meter ó forno ata que a pasta estea cocida.



ROSCA DE CASTAÑAS:
Ingredientes
• 1Kg. castañas
• 2 onzas chocolate amargo
• 2 xemas de ovo
• 750g. azucre
• 1 e ½ vasos de auga
Preparación
Faise unha pasta cocendo as castañas e pasándoas por unha peneira. Nun cazo
preparar un xarope de auga con azucre. Cando estea, retirase un vaso e cócense
no resto as castañas ata que se vexa consistente. Con esta masa formase unha
rosca. No centro vértese unha salsa feita co vaso de xarope, as xemas e o
chocolate ( para facela, remover para o mesmo lado ata que arrefríe).


TRUFAS DE CASTAÑA:
Ingredientes:
• 1 bote de chambote (doce de leite) ou leite condensada
• galletas tostadas
• castañas cocidas
• Málaga Virxe
• fideos de chocolate
Preparación:
Moer as galletas no muíño do café, desfacer as castañas coa man ou un garfo.
Engadir o chambote e un chorro de licor. Cunha culler fanse montonciños,
métense nun vaso e axítanse ata facer unha boliña, engadir os fideos ata que
queden pegados á trufa. Se a pasta se pega ó vaso, pódese engadir un pouco
cacao en po. Colocar en moldes para bombóns. Servir moi frías.


BOCADIÑOS DE CASTAÑA/ TURRÓN:
Ingredientes:
• 200g. castañas/abelás
• 200g. galletas tostadas
• 1 bote pequeno de leite condensado
• chocolate
• moldes pequenos de silicona
Preparación:
Triturar as castañas/abelás. Engadir o leite, formar unha masa. Derreter o
chocolate, botar nos moldes cubrindo paredes e fondo. Deixar arrefriar e
reencher coa masa de castaña/turrón. Cubrir con máis chocolate para tapar.
Arrefriar e quitar do molde.


PUDIN DE CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 300 g. castañas
• 1 e 1/2 melocotóns
• 3 vasos leite desnatado
• 150g. marmelada albaricoque
• zume ½ limón
• 1 copa coñac
• 3 culleradas margarina
• un chisco de vainilla
• sal
11
Preparación:
Practicar un corte nas castañas e cocelas ata que se poidan pelar. Retirar a
pel interna e cocelas co leite e a vainilla, pasalas polo pasapuré, engadir a
margarina, deixar arrefriar. Engadir as xemas dos 4 ovos, mesturar e ir
incorporando as claras montadas cun pouco sal. Untar un molde con margarina
e reencher, meter no forno ó baño María 4min. cortar os melocotóns en gallos.
Quentar a marmelada co limón e o coñac, pasar por un coador. Cubrir o pudin
cos gallos e bañado de albaricoque.


PASTEL FRIO DE CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 1Kg. castañas
• 1/2l. leite
• 125g. azucre
• 125g. chocolate
• auga, sal, anís
Preparación:
Ferver as castañas en auga, sal e anís. Pelar e triturar co azucre e leite.
Verter nun molde mollado en auga, e ó frigorífico. Fundir chocolate en auga,
que quede espeso. Sacar o pastel e cubrilo co chocolate . Servir frío.



PASTELIÑOS CON FARIÑA DE CASTAÑA:
Ingredientes:
• Patacas fervidas chafadas
• Azucre
• Fariña de castañas.
Preparación:
Cocer as patacas, escorrelas, chafalas, que non queden granuladas, engadir
azucre e fariña de castaña. Mesturar, facer boliñas cunha culler, poñer nunha
fonte e meter ó forno, vixiar que non se queimen; ó sacalas engadir azucre
lustre.


BULLOTE:
Ingredientes:
• Castañas cocidas pincho castañas asadas con xamón
• Touciño
• Queixo
• Ovos cocido ou crus
• Azucre
• Azafrán
Mesturar todo nas cantidades que se desexen, meter ao forno



FLOR DA FIGUEIRA:
Ingredientes:
• 1,5kg. mexillóns frescos
• 1 cunca auga de cocelos
• 250g. castañas conxeladas
• 150g. papaia
• 150g. noces
• 3 cenorias
• 12 figos
• 3 copas viño branco seco
• 50g. manteiga
• noz moscada,sal
Masa orellas
Ingredientes:
• 500g fariña trigo
• 1 cullerada fariña castaña
• 80g. manteiga
• 2 ovos
• 3 culleradas aceite
• auga cocer as castañas
Facer a masa das orellas, poñer a levedar ½ h., fritila en porcións duns 6 cm.,
reservar. Cocer os mexillóns co viño branco e unha folla de loureiro, quitalos da
cuncha. Facer puré coa manteiga, mexillóns e as castañas cocidas. Cortar as
cenorias en xuliana, fritilas. Torrar as noces cunha cullerada de aceite.
Presentación: enriba da metade das orellas colocar o puré coas noces, adornar
con dous mexillóns e a cenoria fritida. Na outra metade poñer puré, láminas de
papaia, 2 mexillóns e noces. Escaldar as follas de figueira en auga fervendo,
colocar as orellas por riba nunca fonte redonda.



LEDICIAS DE SAMURAI:
Ingredientes:
• 50g. azucre
• 100g. fariña
• 10g. manteiga
• 1 ovo
• ½ cullerada manteiga
• fermento
Recheo:
• 15 castañas cocidas
• 200g. puré fabas brancas (fabas con 5g. de cravo e con 5g.canela, pasar
polo pasapurés e mesturalas co xarope feito mesturando 1Kg. de azucre
cun 1l. de auga, quentar ata que espese e poñer a arrefriar)
Glaseado:
• 1 xema ovo
• 1 copa Oporto
Preparación:
Mesturar o azucre, ovo e manteiga. Bater lixeiramente e quentar a baño maría
ata conseguir unha masa homoxénea, arrefriar sobre xeo. Engadir a fariña e o
fermento peneirados para amasar nunca superficie enfariñada. Dividir a masa en
15 porcións. Cortar as castañas en dados e mesturalas co puré de fabas.
Preparar boliñas para o recheo e cubrilas coas porcións de masa. Pintar os
pasteliños con xema batida co viño. Meter no forno 15 minutos a 160º



GIOCONDAS do século XV:
Ingredientes:
• 1 cunca castañas
• 2 culleradas aceite
• 2 culleradas de mel
• pementa negra
15
• herbaboa ou nébeda.
• Tomiño
Preparación:
Machucar as castañas cun martelo e fervelas en auga. Escorrer e sacarlles as
tonas.
Fervelas a lume manso ata que queden brandas, pasalas por un pasapuré.
Quentalas con aceite, mel, sal e pementa; adobalas con pequenas follas.



PICALLÓNS ( espetos de castañas con mariscos):
Ingredientes:
• Lagostinos
• Pemento verde
• Touciño entrefebrado cortado fino
• Cogomelos ou shiitake
• Peituga polo
• Choquiños
• Castañas medio cocidas
• Espetos
Preparación:
Cocer as castañas sen que se desfagan. Preparar 2 láminas de touciño
entrefebrado en cruz, poñer unha castaña no medio e enrolar. Cortar os
pementos en cadrados e a peituga. Reencher os choquiños cos tentáculos e
algunha castaña cocida. Colocamos os ingredientes no espeto. Mollalas nun prebe
de aceite, tomiño e allo picado. Poñer na grella ou forno. Salpementar con sal
gorda e pementa. Acompañar con salsa maionesa, rosa, holandesa ou española.


COELLO/ PAVO Ó ALLO CON CASTAÑAS:
Ingredientes:
• 1 coello torado
• 4 dentes de allo, aceite, sal
• 8 castañas
• 1 vaso caldo de carne
• 1 vaso de viño tinto
16
Preparación:
Dourar o coello (20m.) nunha tixola. Picar os allos, fritilos e engadir o coello.
Engadir o viño e o caldo de carne e remexer. Botar as castañas sen pel no medio
da tixola, tapamos parcialmente 5 min. Servir en fonte de barro con salsa de
castaña e algunha enteira para decorar.


OUTRAS RECEITAS CON CASTAÑAS
Nestas receitas encontrarás os pasos a seguir se queres facer outros saborosos
pratos que podemos preparar coas castañas:
Castañas asadas:
Ingredientes:
• Castañas
Preparación:
Fáiselle un pequeno corte á castaña por un lado para que non estoupen e despois
póñense a fogo lento sobre unha prancha quente, tendo coidado de revolvelas a
miúdo para que non se queimen. Cando se lles quita a casca con facilidade e están
brandas por dentro xa se poden comer.
Tamén poden asarse no forno ou nas brasas, dentro dun cilindro metálico con
furados
Castañas con leite:
Ingredientes:
• castañas
• leite
Preparación:
Quitáselles a pel grosa de fóra ás castañas e cócense en abundante auga cun
chisco de sal. Cando están xa cocidas, pero aínda quentes, libéranse da segunda
17
pel e vanse botando nunha cunca. Logo vértelles o leite por enriba e xa as pode
comer antes de que se vaia todo o calor da castaña.
Caldo de castañas:
Ingredientes:
• castañas secas
• cebola ou allo porro
• unha cunca de leite
• fariña
• patacas.
Preparación:
Bótanse as castañas secas e o allo porro ou a cebola nunha pota con auga
fervendo e déixase cocer todo ata que estea no seu punto. Seguidamente
engádese unha cunca de leite e unha cullerada de fariña para que espese,
sálgase e espérase ata que a fariña estea cocida. Se se quere pódense botar
patacas a cocer coas castañas.
Puré de castañas:
Ingredientes:
• 400g. de castañas
• leite
• sal
• manteiga.
Preparación:
Quitáselles a cáscara ás castañas e escáldanse en auga fervendo para
quitarlles a segunda pel. Póñense en auga cun pouco de sal ata que estean
ben tenras (aproximadamente 50 minutos). Escórrense e tritúranse no
pasapurés. Póñense de novo ao lume cunha noz de manteiga e leite ata
obter o espesor desexado.
18
BON PROVEITO!!!!!!!!!!!!!!!!!

EXPOSICIÓN DE OUTONO

CASTAÑAS, CHOURIZOS E XOGOS: MAGOSTO

CELEBRAMOS O MAGOSTO

O magosto, a festa da tribo

Reproducimos o artigo que o pasado domingo 1 de novembro saíu publicado no Xornal de Galicia sobre o magosto. Polo seu interese vai íntegro, seguro que lle sacades tallada para as actividades destes días.
O magosto, a festa da tribopor Marcos Sueiro
O investigador Federico Justo Méndez asegura que a orixe desta celebración galega se remonta aos celtas. Na súa longa vida, o evento tivo lugar nas igrexas e nos adros ata chegar, finalmente, a tomar as prazas públicas das vilas
Chegou o tempo no que as chairas e as montañas están cheas de ourizos abertos. As castañas saen do seu escondedoiro para ofrecerse aos que as recollen e celebrar unha das festas máis tradicionais do país: o magosto. Trátase dunha cita ineludible no outono da Galicia interior e non hai vila nin cidade que non ase ou coza as castañas.
Os concellos, as asociacións ou mesmo os veciños fan convocatorias públicas para reunirse na praza máis céntrica, prender o lume e asalas. A convocatoria remite á tradición máis remota, que o investigador Federico Justo Méndez concreta nos celtas. Este navegante das curiosidades asegura que estamos a falar dunha festa de orixe castrexa. Justo Méndez explica: “Os poboadores do noroeste peninsular celebraban todos os anos unha comida entre os vivos e os mortos, asaban o froito dentro das murallas do castro, logo comían, bebían e barnábanse todos”. Os datos din que até os nosos tempos se prolongou o festexo non sen antes pasar por unha serie de cribas impostas pola historia. O magosto chegouse a celebrar dentro das igrexas porque nelas había enterramentos, e continuouse co costume de antano, vincular os vivos e os mortos, logo foi no adro e, finalmente, na praza pública máis concorrida.
MERCAR UN CUCURUCHO NA RÚA
A fisionomía do país cambiou ao longo dos séculos, pero a memoria colectiva recolleu o que non se debía perder, e a pesar de que as aldeas perden poboación, e as vilas son cada vez máis cidades e as cidades teñen pouco espazo para facer lumes; sempre hai un recanto onde non se poidan comprar unhas castañas asadas. En moitas rúas circula unha especie de máquina de tren que serve de forno e os viandantes achéganse e compran un cucurucho delas.
A paisaxe urbana píntase con executivos con maletín nunha man e o cucurucho de xornal na outra. Nos pobos, o primeiro día de novembro ou ben o día de San Martiño, hai bando do alcalde convidando á festa do bo viño e das mellores castañas e nas aldeas hai mulleres e homes que cun ganzo ben feito remexen entre as follas para buscalas e gardalas nun saco ou nunha bolsa.
Nogueira de Ramuín é un deses lugares onde hai moitos soutos. Cando se pregunta, os que alí están advirten: “Antes había máis das que hai agora, veu a peste e o castiñeiro é unha árbore moi delicada”. Esta confesión de Ramón é matizada polo escepticismo da súa dona: “Creo que con tanto raio de capa de ozono e tanta trapallada que se lle bota ás leiras non ha quedar nada”. Esta situación un tanto apocalíptica é, deseguida, corrixida para mostrar os recursos porque “algo aínda hai” e orgullosos ensinan un lugar onde as árbores centenarias se amontoan e as ramas se tocan sen mancarse.
Ramón di: “Se quere castañas hai que baixar o lombo e apañalas e dos pinchos non teña medo que decontado as mans se acostuman”. Os do lugar pasan as sestas levantando o que xa está tirado no chan, as da ponla non valen, e así durante gran parte do outono. A produción repártese entre o autoconsumo ou a venda a almacenistas que as veñen buscar todas a semanas.
Un percorrido pola provincia ourensá deixa claro que en todas as casas se ofrecen de sobremesa e que un compoñente de todas as familias celebra o magosto en forma de manifestación e compromiso social. Nos fogares que aínda teñen cociña de ferro as castañas pícanse cun coitelo para que non estoupen e bótanse enriba da prancha, outros aproveitan as chemineas para asalas e os que non teñen nin unha cousa nin a outra, no forno da cociña.
O MAGOSTO NON ABANDONA A ESCOLA
Os colexios e institutos tampouco se esquecen de facer o magosto e dende os equipos directivos planéase a actividade como unha forma máis de coñecer o medio e os costumes propios de Galicia. O CPI Manuel Respino da Rúa de Valdeorras convoca os nenos no propio centro para logo en autobús levalos a un descampado e cos mestres preparados para a ocasión gozar dunha xornada lúdica e educativa.
O curioso de todo isto é que a consecuencia da festa se rachan as tradicionais distancias académicas e para os máis pequenos pintar os mestres convértese en toda unha aventura. Con orixes celtas, como asegura Federico Justo, un dos complementos á degustación gastronómica é aproveitar os ganzos queimados.
Unha vez que o lume se apaga e os paus arrefrían aprovéitanse para untar as mans e tisnarse uns aos outros. Hai auténticas carreiras e o obxectivo final é volver todo enlarafuzado para a casa. Unha das mestras decanas di: “Aquí non hai idades e non hai quen se escape, cae dende o director e o conserxe até os rapaces chineses”.
O mesmo ocorre nos magostos que organizan os concellos e as asociacións ao longo das beiras do Sil. Ao rematar o viño e as castañas “hai que ir pillar” e “se non te tisnan é mellor que quedes na casa”.
CANTIGAS TRADICIONAIS
No magosto, como en toda boa romaxe galega, tamén hai espazo para a música e para o enxeño máis popular. En Albarellos (Monterrei) os mozos cantan aínda hoxe: “Os rapaces de Albarellos, non hai bala que os entre, coas castañas tan ben asadas que os fan homes valentes”.
Estas cantigas soan antes, durante e despois da festa. Algúns dos rapaces incluso van polas casas cantando para pedir castañas e convidar os veciños a que se xunten na festa. As tarefas están repartidas, uns traen a leña, outros o viño e case todos unha bolsa de castañas.
Primeiro faise o lume e cando a leña arde, sobre as brasas, bótanse as castañas para asar. Mentres tanto fálase e os que alí van din: “Vaise preparando o estómago con bo viño e quentando as mans ao lado das lapas”. Algúns desexan apañar as castañas e os vellos din “non teñen espera”, mentres advirten: “Ídesvos queimar, deixádeas que arrefríen”. Deseguido comeza a festa e as voltas ao redor do lume, as cancións, as carreiras para tisnar o veciño ou familiares serven de colofón a unha festa que en todos os lados ten elementos comúns.
O tempo do magosto remata pero as castañas duran tempo nas despensas, e aínda que as frescas son as máis demandadas, tamén as hai secas, de nome pilongas, e tamén se poden cocer e almorzar con leite, iogurt ou mel. Porén o magosto faise no outono, e iso si que, de momento, non se pode gardar na neveira.